Hoe lezen mensen online? Hoe lezen ze op je website?
En hoe anders is dat dan op papier?
In dit artikel krijg je het antwoord op die vragen.

Of … bekijk in 3 minuten deze video uit onze online training webschrijven:

> Toon mij meer over die online videotraining webschrijven
Of lees toch maar gewoon het blogartikel:

1. Online leesgedrag is taakgericht

Mensen komen niet ‘zomaar’ online content lezen.

Ze komen op je website om iets te doen. 

• Een hotel boeken
• Het adres van de dokter van wacht opzoeken
• De basisregels van zoekmachine-optimalisatie leren
• Het laatste nieuws lezen op de site van hun favoriete krant
• Prijzen van loopschoenen vergelijken

Mensen surfen met een duidelijk doel voor ogen. En dat doel willen ze zo snel mogelijk bereiken.

Mensen komen niet zomaar naar je website. Ze komen iets doen. En dat doel willen ze snel bereiken.

Of om het met usability-goeroe Jakob Nielsen te zeggen: “Most people just want to get in, get it and get out”.

Elke pagina op je site moet beantwoorden aan een taak of vraag van je bezoeker.

2. Online lezen = scannen van teksten

Mensen lezen natuurlijk ook online. Maar ze lezen wel op een andere manier. Ze beginnen pas te lezen als ze zijn waar ze moeten zijn. Eerst scannen ze.

Ze laten hun ogen over de pagina glijden en pikken er die dingen uit die opvallen of waar ze naar op zoek zijn.

79 procent van de mensen scant webteksten in plaats van ze te lezen. Pas dus je schrijfstijl aan.

Jakob Nielsen deed al in 1997 opvallende ontdekkingen over online leesgedrag. Hij stelde vast dat 79% van de lezers webteksten scant in plaats van ze woord voor woord te lezen.

DeJan SEO kwam in 2015 tot exact dezelfde conclusie.

Die 21% online lezers die echt woord voor woord lezen, zijn meestal mensen die weinig surfervaring hebben.

Of heel veel levenservaring. Vooral oudere mensen dus.

3. Een beeldscherm is geen blad papier

Er zijn al een heleboel onderzoeken gebeurd naar het verschil tussen hoe mensen online lezen versus hoe ze lezen op papier.

Zo hebben neurowetenschappers ontdekt dat we andere delen van ons brein aanspreken wanneer we lezen op een website dan wanneer we lezen op papier.

• We lezen op een website trager dan op papier
  Als we een pagina scannen, gaat het vliegensvlug vooruit. Maar eens we echt aan het lezen slaan, doen we dat trager op een beeldscherm dan op papier. Het gaat zelfs zo’n 25% trager.
  Omdat we voor online lezen meer moeite moeten doen.
• We onthouden minder goed wat we online lezen
  Trager lezen en een grotere inspanning leveren: in een eerlijke wereld zouden we het dan beter moeten onthouden. Jammer genoeg is het tegendeel waar.
  Als we online content lezen, herinneren we die ons minder goed.
• We kijken eerst naar tekst en pas daarna naar afbeeldingen
  Als je iemand een blad papier geeft met tekst en een afbeelding, gaat die eerst naar de afbeelding kijken. Online leesgedrag is anders: onze aandacht gaat eerst naar de tekst. Tenzij het natuurlijk een site is waar de afbeeldingen even belangrijk zijn als de tekst, zoals een online schoenwinkel.

4. Gevaarlijke zones als je webteksten schrijft

Wanneer je teksten schrijft voor je website, is het belangrijk te weten waar je tekst of content best staat om ook echt gezien en gelezen te worden.

Er zijn op webpagina’s plaatsen die meer aandacht krijgen van lezers dan andere. Hou daar dus rekening mee bij het schrijven voor het web.

Wat zijn nu de zones waar je extra op moet letten?

1. Rechterkant van de pagina = kerkhof van het internet

De rechterkant van een webpagina is het kerkhof van het internet.

Als we online lezen, gaat 69% van onze aandacht naar de linkerhelft van de pagina.

Dat weten usability-mensen al zeer lang. Ik schreef er in 2006 een eerste artikel over.
En ik blijf het sindsdien herhalen: de rechterbalk is dood.

2. Onder de paginavouw

80% van de aandacht van bezoekers gaat naar de informatie boven de paginavouw.

Boeiend, denk je misschien. Maar wat is de paginavouw?

Heel simpel gezegd: alles wat je ziet zonder dat je moet scrollen staat boven de paginavouw. Alles waarvoor je moet scrollen staat onder de paginavouw.

Die cijfers dateren trouwens niet uit de jaren stilletjes. Het gaat om recent onderzoek.

Wat is het vervelende aan de paginavouw?

Er is niet 1 paginavouw, er zijn er een heleboel. Afhankelijk van het toestel waarmee je surft en je resolutie zie je meer of minder van een webpagina zonder dat je moet scrollen.

Sommige mensen zeggen daarom dat de paginavouw niet bestaat. Onzin natuurlijk. Dé paginavouw bestaat inderdaad niet. Er zijn meerdere paginavouwen.

En daarom is het heel belangrijk dat je bij mensen die online lezen meteen met de deur in huis valt.

Het begin van je pagina is ontzettend belangrijk. Wat daar staat zorgt dat mensen wel of niet scrollen.

3. In of dichtbij een groot visueel element: bannerblindheid

Veel mensen denken dat iets er visueel moet uitspringen om de aandacht van de surfer te grijpen. Maar dat pakt vaak averechts uit.

Door ‘bannerblindheid’ dreigt tekst dicht bij een groot visueel element (zoals een advertentie) zelfs helemaal niet opgemerkt te worden.

Enkele cijfers over hoe mensen een website lezen

• 80% van de tijd bekijken we info boven de paginavouw
• Online scant 79% in plaats van lezen
• Meeste surfers lezen maar tot 75% van de paginalengte
• 69% van onze aandacht gaat naar de linkerhelft van een pagina
• Gemiddeld lezen we 28% van de tekst op een pagina
• Beeldscherm versus print: 25% trager

Hoe kan jij nu inspelen op dit online leesgedrag?

• Scannende lezers met weinig tijd
• Surfers die je online teksten maar half lezen
• En je teksten ook nog eens slecht onthouden

Dat klinkt niet als het leukste publiek om voor te schrijven.

Maar jij kan perfect inspelen op dat digitale leespatroon.

Strakke, overtuigende webteksten schrijven is een vak.
En een vak, dat kan je leren. Als je maar de juiste kennis hebt.

Dat is precies wat je van ons krijgt in onze beststeller Webteksten die werken

• 121 tips waarmee je meteen het verschil maakt
• 9 checklists om direct te zien of je teksten er boenk op zijn
• Schrijfoefeningen om de theorie in de praktijk om te zetten

Van pakkende titels tot de kleine, overtuigende woordjes bij je actieknoppen. En alles wat daar tussenin zit.

Ontdek ons boek met 121 tips die echt het verschil maken of volg de online training webteksten schrijven.